سینوزیت حاد
به التهاب لایه مخاطی سینوس ها سینوزیت گفته میشود. از آنجایی که سطح مخاطی بینی (رینیت) نیز همزمان دچار التهاب می شود و سینوزیت بدون رینیت به ندرت رخ میدهد، در حال حاضر اصطلاح رینوسینوزیت بیشتر بکار میرود. سينوس ها فضاهاي توخالي در قسمت جلويي استخوان صورت هستند که با بيني در ارتباط مي باشند. به طور کلي سينوزيت به دو دسته حاد و مزمن تقسيم مي شود. اگر سينوزيت کمتر از 4 هفته طول بکشد سينوزيت حاد و اگر بيشتر از 12 هفته به طول بيانجامد سينوزيت مزمن در نظر گرفته می شود.
علل
شايع ترين علت آن عفونت هاي ويروسي هستند که به همراه سرماخوردگي وارد بدن مي شود و سينوزيت باکتريایی تنها حدود 2% شيوع دارد. چون آنتي بيوتيک های موجود تنها در مقابل سینوزیت باکتريايي موثر هستند و بر ويروس ها تأثيري ندارند، در بيشتر موارد در سينوزيت به درمان آنتي بيوتيک نيازي نيست.
علائم
احتقان و گرفتگي بيني، ترشحات غليظ در قسمت خلفی بینی (که به حلق میریزد) و زرد از بيني، دندان درد و احساس درد و فشار در ناحيه صورت که وقتي بيمار به جلو خم مي شود بدتر مي گردد. ساير علائم شامل تب بالاي 38 درجه سانتیگراد، خستگي، سرفه، تحریک حلق، قرمزی بینی و صورت و ملتحمه چشم، سختي در بوييدن، فشار در ناحيه گوش و احساس پري در گوش، سردرد و نفس بدبو مي باشد. در بيشتر موارد علائم طي 1 روز ظاهر شده و تا 7 الي 10 روز شديدتر مي گردد.
مواردی که مراجعه به پزشک ضرورت دارد
- تب بالا (بالای 2/39 درجه)
- درد ناگهاني و شديد در ناحيه سر و صورت
- دوبيني و يا عدم ديد واضح
- گيجي و عدم توانايي در تفکر صحيح
- تورم و قرمزي در اطراف يک چشم يا هر دو چشم
- سختي تنفس
درمان دارویی
دارو درماني اوليه شامل علامت درماني طي 7 الي 10 روز اول بروز سينوزيت است. توصيه اکيد به عدم مصرف آنتي بيوتيک ها قبل از قطعی شدن عفونت باکتريایی وجود دارد.
- درمان اولیه: برای تسکين درد مسکن هایی مثل استامينوفن و ايبوبروفن کمک کننده هستند. برای آبريزش بيني، شست و شوي روزانه بيني با آب و نمک بهترين روش کمک کننده است. برای برطرف کردن احتقان بيني از داروهاي ضداحتقان موضعی فنيل افرين و نفازولين میتوان استفاده کرد که مصرف آنها بيشتر از 3 روز توصیه نمیشود. ضد احتقانهای سیستمیک مانند سودوافدرین نیز موثر است. ساير داروها مثل آنتي هيستامين ها، زينک، ويتامين C و . . . براي درمان سينوزيت تأييديه نگرفته اند، هرچند ممکن است با نظر پزشک استفاده شوند. داروهاي رقيق کننده موکوس مثل شربت گايافنرين و سرم سالین (برای شستشو) ميتوانند به بهبود علائم بيمار کمک کنند .
- درمان های خط دوم: اگر نیاز به دارودرماني بيشتر از 7 الي 10 روز به طول انجاميد بايد سراغ درمان هاي خط دوم برويم. استروئيدهايي که به صورت اسپري بيني هستند مي توانند تورم را طي 3-2 روز از بين ببرند. مصرف اين داروها از راه بيني و طي دوره 3-2 روز عارضه نگران کننده اي را به دنبال نخواهد داشت. در صورتی که یکی از موارد زیر وجود داشته باشد سینوزیت حاد باکتریایی باید مد نظر باشد:
- علایم و نشانههای سینوزیت حاد بدون بهبود بالینی 10 روز یا بیشتر ادامه داشته باشد.
- شروع بیماری با علایم شدید (تب بالای 39 درجه سانتیگراد و ترشحات چرکی از بینی یا درد صورت) همراه باشد که حداقل سه روز متوالی ادامه داشته باشد.
- شرع علایم بدتر شونده به دنبال عفونت ویروسی مجاری تنفسی فوقانی که 6-5 روز طول کشیده و در حال بهبودی باشد.
در سینوزیت حاد باکتریایی آنتي بيوتيک مصرفي با توجه به شدت علائم بايد توسط پزشک مشخص گردد.
علائم خفيف (درد خفیف و تب زیر 3/38 درجه سانتیگراد): در موارد خفيف 2 راه وجود دارد يکي اينکه از همان ابتدا درمان آنتي بيوتيکی را آغاز کنيم و روش دوم اينکه مدت زماني (حدود 7 روز) درمانهای علامتی غیر آنتی بیوتیکی را انجام دهیم و اگر علائم برطرف نشد و يا بدتر شد آنتی بیوتیک درمانی را آغاز کنیم.
علائم متوسط و شديد: هنگامي که بيمار تب بالاي 3/38 درجه سانتیگراد داشته باشد و يا دردي داشته باشد که فعاليت هاي روزانه اش را مختل کند معمولاً مصرف آنتي بيوتيک ها توصيه مي گردد. در مورد مصرف آنتي بيوتيک ها ذکر اين نکته حائز اهميت است که مصرف دارو تا انتهاي دوره درماني که پزشک تجويز کرده حتي با بهبود شرايط بيمار باید ادامه يابد. در صورت عدم بهبودي با آنتي بيوتيک، پزشک ممکن است براي شما CT اسکن يا MRI درخواست کند و يا از آنتي بيوتيک هاي ديگري استفاده نمايد .