مرکز مراقبت های داروییPharmacy Care Center

سوء هاضمه در بزرگسالان

سوء هاضمه يک بیماری جهاز هاضمه است که مشخصه آن درد و ناراحتي مزمن و راجعه در ناحيه بالاي شکم و نزديک به دنده ها، احساس پری شکم وسیری زودرس گفته مي شود. اين بیماری مي تواند به علل شناخته شده­ای مثل سبک زندگي و رژيم غذايي فرد، داروهايي که مصرف مي کند، بيماري ها و ... ربط داشته باشد. اما در خيلي از موارد علت بروز اين مشکل نا معلوم است.

بيشترين علائمي که بيماران دچار سوء هاضمه را آزار مي­دهد درد معده، احساس درد يا ناراحتي در ناحيه شکم، نفخ و احساس پر شدن حجم معده با اولين لقمه­هاي غذا مي­باشد، همچنين برخي از افراد از مشکلاتي نظير تهوع، استفراغ و کاهش اشتها و وزن رنج مي­برند.

اگر استفراغ همراه با رگه­ های خون باشد و يا به نحوي باشد که به صورت مداوم بيمار را اذيت کند و يا بيمار هيچ اشتهايي براي صرف غذا نداشته باشد و دچار کاهش وزن شديد شود و يا اگر کارکرد روده به صورت خون آلود يا به رنگ تيره باشد و اگر درد يا ناراحتي همراه با تورم شکمي باشد، حتماً بايد به پزشک مراجعه شود.

علل سوء هاضمه

-         مشکلات مربوط به اعصاب و حرکات دستگاه گوارش: پروسه هضم غذا شامل يک سري از حرکات منظم و پشت سر هم عضلات دستگاه گوارش به واسطه اعصاب جدار آن مي­باشد. مشکلات اين سيستم مي­تواند باعث تهوع، استفراغ، نفخ، احساس سيري و پري سريع معده و همچنين تخلیه تاخیری معده گردد.

-         درد به واسطه حساس شدن: به طور طبيعي معده پس از صرف غذا اندکي کشيده مي­شود تا بتواند حجم کافي از غذا را در خود نگه دارد، برخي از افراد به اين امر حساس هستند و اين کشش باعث بروز درد در آنها مي­شود که علت اين امر دقيقاً شناخته شده نيست. باکتري هليکوباکتر پيلوري عامل عفوني است که مي­تواند باعث التهاب و زخم در معده شود. احتمالاً ارتباطي ميان وجود هيلکوباکتر پيلوري و بروز سوء هاضمه وجود دارد هرچند تمام افرادي که به هليکوباکتر مبتلا هستند لزوماً سوء هاضمه ندارند.

تشخیص

•  احساس درد يا نارحتي معده در زمان گرسنگي
•  تشديد درد زمانيکه نقاط خاصي از شکم را فشار مي­دهيد
• سابقه مصرف طولاني مدت مسکن­ها و سابقه زخم معده
• سوزش سر دل
•  وجود درد روده در قسمت راست و وسط شکم که اين درد مي­تواند به قسمت پشت و بين شانه­ها هم برسد و مي­تواند به همراه تهوع، تورم و احساس خستگي باشد.
• بروز تغييرات در حرکات روده (بروز اسهال يا يبوست)
• کاهش وزن سريع، تهوع تکرار شونده و يا بلع سخت

اگر فرد بالاي 55 سال باشد و يا مشکلاتي نظير استفراغ تکرار شونده، کاهش وزن و سختي بلع داشته باشد احتمالاً نياز به اندوسکوپي پیدا مي­کند که به واسطه آن پزشک داخل مري، معده و قسمت فوقاني روده را بررسي مي­کند.

درمان

مسکن­ های معمول که نياز به نسخه پزشک ندارد نظير ايبوپروفن، ناپروکسن و ... مي­ توانند به کنترل درد بيمار کمک کنند، هر چند مي­ توانند باعث بدتر شدن زخم­ هاي گوارشي در فرد گردند؛ زيرا يکي از عوارض شايع آن ها احساس درد و ناراحتي در معده مي باشد.