مرکز مراقبت های داروییPharmacy Care Center

سرماخوردگی در بزرگسالان:

سرماخوردگي يکي از مشکلاتي است که با اينکه شيوع زياد و معمولاً دوره درماني کوتاه دارد، هزينه هاي زيادي را به جامعه تحميل مي کند. عامل سرماخوردگي در بزرگسالان بيشتر ويروسي است و مي تواند براي بزرگسالان 3-2 بار در سال و براي اطفال 12-8 بار طي سال اتفاق بيفتد.

1- روش هاي انتقال :

• تماس مستقيم: ويروس هاي عامل سرماخوردگي تا 2 ساعت در سطح پوست زنده مي­مانند و مي­توانند به ساير افراد منتقل شده و آن ها را بيمار نمايند. يعني اگر ويروس از طريق تماس پوستي مثل دست دادن به فرد منتقل شود و فرد با دستش چشم، بيني يا دهان خود را لمس کند ويروس مي تواند در او باعث بروز عفونت شود .
• عفونت از طريق محيط: برخي ويروس ها مي توانند تا ساعت ها در محيط ها و سطوحي نظير دستگيره ها، گوشي تلفن و پيشخوان مغازه ها زنده و فعال باقي بمانند .
• انتقال از طريق تنفس: در هوا قطراتي از آب وجود دارند که مي توانند پس از تنفس، عطسه يا سرفه توسط بيمار، ويروس را در خود نگه داشته و به افرادي که در نزديکي بیمار هستند منتقل شوند، بنابراين پوشاندن دهان يا بيني حين سرفه يا عطسه مي تواند از انتقال به ساير اشخاص جلوگيري نمايد .

بيشتر ويروس هاي سرماخوردگي از طريق بزاق منتقل نمي شوند، بنابراين بوسيدن نمي تواند عامل انتقال ويروس سرماخوردگي باشد. همچنين سرماخوردگي در هواي سرد يا ارتفاعات بيشتر رخ نمي دهد هرچند برخي ويروسها در برخي فصول خاص فعاليت بيشتري دارند .

2- علایم و نشانه­ ها:

معمولاً علائمي نظير احتقان بيني، آبريزش از بيني و عطسه علائم شايع هستند. گلودرد ممکن است در روزهاي اول ايجاد شود که سريع از بين خواهد رفت. علائم معمولاً 4-5 روز ادامه مي يابيند و علائمي نظير آبريزش بيني و احتقان زودتر از ساير علائم برطرف مي شوند.

3- مشکلات بعد از سرماخوردگی:

در بيشتر موارد سرماخوردگي بيماري خاصي ايجاد نمي­کند بيشتر سرماخوردگي­ها بين 3 تا 7 روز برطرف مي شوند اما ممکن است برخي علائم نظير عطسه، سرفه يا احتقان تا 2 هفته نيز ادامه يابند. همچنين برخي ويروس ها با سرکوب سيستم ايمني مي توانند زمينه ابتلا به عفونت جديد ويروسي يا باکتريال را فراهم نمايند .

• يکي از شايع ترين مشکلاتي که به دنبال سرماخوردگي رخ مي دهد سينوزيت است. اين عفونت در حدود 98% موارد با منشأ ويروسي و در2% موارد با منشأ باکتريایی اتفاق مي افتد. چون علائم سينوزيت و سرماخوردگي بسيار بهم شبيه هستند تشخيص اندکي دشوار خواهد بود. اما در صورتي که ترشحات غليظ سبز يا زرد از بيني خارج شود احتمالاً سينوزيت با عامل باکتري مي باشد و در صورتي که ترشحات بدون رنگ باشد معمولاً سرماخوردگي معمولي خواهد بود .
• عفونت هاي دستگاه تنفسي تحتاني مثل پنوموني يا برونشيت، از جمله مشکلاتی هستند که به دنبال سرماخوردگي اتفاق مي افتند.
• عفونت گوش مياني مي تواند به دنبال سرماخوردگي ايجاد شود .
• ويروس آنفولانزا که باعث بروز آنفولانزا مي­گردد مي تواند علائمي مشابه سرماخوردگي ايجاد کند، هرچند آنفولانزا معمولاً علائم ديگري مثل بدن درد و تب را نيز همراه ساير علائم دارا مي باشد.

4- درمان سرماخوردگی:

• آبريزش از بيني و احتقان بيني: داروهاي ضد احتقان نظير سودوافدرين مي­توانند در برطرف کردن احتقان بيني مؤثر باشند. همچنين آنتي هيستامين ها براي برطرف کردن آبريزش بيني و چشم کمک کننده هستند. گاهي ممکن است اسپري هاي بيني نظير ايپراتروپيوم برومايد يا کرومولين براي برطرف کردن علائم بيمار پيشنهاد شوند. قطره­هاي بيني مثل نفازولين و اکسي متازولين نبايد بيشتر از 3 روز براي برطرف کردن احتقان بيني فرد استفاده شوند.
• گلودرد و سردرد: موثرترين دارو براي درمان گلودرد و سردرد استفاده از استامينوفن يا مسکن هاي غير استروئيدي مثل ايبوپروفن و ناپروکسن است.
• آنتي بيوتيک ها: همانطور که قبلاً ذکر شد چون عامل بروز سرماخوردگي ويروس هست آنتي بيوتيک­های ضد باکتري عملا در درمان سرماخوردگي جايگاهي ندارند.

شستن دست ها بهترين و کارآمدترين راه براي جلوگيري از ابتلا به سرماخوردگي مي باشد. دست ها بايد حدود 30-15 ثانيه با آب و صابون شسته شوند و در مورد شستن نوک انگشتان و مابين انگشتان دقت شود. سپس با يک حوله به خوبي خشک گردد. همچنين شستن دست ها قبل از صرف غذا و پس از عطسه يا سرفه توصيه مي شود. استفاده از دستمال پس از عطسه يا سرفه توصیه می­شود.